N’i b’a fɛ k’a dɔn janya min bɛ fɛn caman tigɛli jukɔrɔ sɛgɛsɛgɛli suguya wɛrɛw la, i k’a lajɛ,sɛgɛsɛgɛli janya jiginni baarakɛminɛn, o b' an dɛmɛ ka janya jate teliya la.
Nin jatebɔlan in b’an Dɛmɛ ka sɛgɛsɛgɛli kɛcogo Sɔrɔ janya fla ni ɲɔgɔn cɛ, ka janya fla Dòn dɔrɔn, a bɛna sɛgɛsɛgɛli kɛcogo jatebɔ a yɛrɛma, a bɛ janya hakɛ danfaralenw Dɛmɛ (mm, cm, m, km, in, ft, yd, mi), ka Fàra o kan minnu bɛ Bɛn ja yelen ni formula ye, jatebɔ taabolo n’a nɔfɛko faamuyali nɔgɔn.
Jatebla fila minnu bɛ tali Kɛ ɲɔgɔn na, skala factor (skala factor) ye u fàn minnu bɛ Bɛn ɲɔgɔn ma olu hakɛ ye, n’i ye fànw janya bɛnnin fla tila, o bɛ danfara Di, misali la
4 ni 10 bɛ tila ni 2 ye
Janya A : 4 ÷ 2 = 2
Janya B : 10 ÷ 2 = 5
o la, sɛgɛsɛgɛli kɛcogo min bɛ bɔ A la ka taa B la, o ye 2:5 ye
12 ni 3 bɛ tila ni 3 ye
12 ÷ 3 = 4 ye
3 ÷ 3 = 1 ye
12:3 hakɛ nɔgɔyalen ye 4:1 ye
o la, sɛgɛsɛgɛli hakɛ min bɛ kɛ santimɛtɛrɛ 12 na ka se santimɛtɛrɛ 3 ma, o ye 4:1 ye
1⁄4 in = 1 ÷ 4 = 0,25 in
2 ft = 12 × 2 = 24 in
1 ÷ 0,25 = 4 ye
24 × 4 = 96 ye
0,25:24 hakɛ nɔgɔyalen ye 1:96 ye
o la, sɛgɛsɛgɛli hakɛ min bɛ se santimɛtɛrɛ 1⁄4 ma ka se sen 2 ma, o ye 1:96 ye